leestijd: 8 min
Intro: vertalen met de vertaaltool #
Een snelle en redelijk eenvoudige manier om een artikel dat al bestaat op een Wikipedia in de ene taal, te vertalen naar een andere taal, is de vertaaltool. Deze tool maakt gebruikt van machinevertaling. Om ermee te werken, heb je een Wikipedia account nodig en moet de tool aanzetten in je gebruikersinstellingen. Daarna kan je aan de slag.
De vertaaltool aanzetten in je gebruikersinstellingen (eenmalig) #
- ga naar nl.wikipedia.org (of de taalversie waarnaar je een artikel wilt vertalen, b.v. pap.wikipedia.org voor papiamentstalige Wikipedia)
- log in met je gebruikersnaam en wachtwoord.
Heb je nog geen account? Maak er eerst een aan. - In het menu rechtsboven zie je een optie ‘bèta’. Klik hierop
het tabblad ‘betafuncties’ in je gebruikersvoorkeuren opent.
- scroll naar beneden totdat je de optie ‘Vertaling van inhoud’ ziet.
Vink hier het vakje aan om de tool te activeren. - scroll verder naar het einde van de pagina en klik op de blauwe knop ‘Opslaan’ om je nieuwe ingestelde voorkeuren op te slaan.
Je hebt de vertaaltool nu geactiveerd.
Aan de slag met de vertaaltool #
Als je de vertaaltool hebt aangezet, ga je op deze manier te werk om te vertalen:
- In het menu rechtsboven zie je nu een optie ‘vertalingen’. Klik hierop.
Je komt in het startscherm van de vertaaltool.
Zie je geen optie ‘vertalingen’? Doorloop dan de stappen hierboven nogmaals (waarschijnlijk zijn je wijzigingen niet opgeslagen).
- De tool vertaalt standaard van Engels naar Nederlands. Wil je van of naar een andere taal vertalen, dan pas je dit aan door de knoppen ‘English’ en/of ‘Nederlands’ aan te klikken en de taal van je keuze uit te zoeken.
Klik vervolgens op de blauwe knop ‘nieuwe vertaling’.
- Zoek een artikel dat je wilt gaan vertalen, b.v. de naam van een persoon, of een plaats. De tool geeft aan of er al een artikel over bestaat in de taal van waaruit je wilt gaan vertalen, en of het artikel in de taal waarnaar je wilt gaan vertalen nog ontbreekt. Als je een geschikt artikel hebt gevonden, selecteer je dit door op de blauwe link te klikken.
Je kunt ook nog van taal wisselen terwijl je zoekt.
- Klik op de blauwe knop ‘vertaling starten’ om te beginnen.
de tool genereert drie kolommen naast elkaar:
- één met de tekst in de oorspronkelijke taal (1),
- één lege kolom waar jouw vertaling komt (2)
- en een derde kolom met tips en waarschuwingen (3).
- om een paragraaf over te nemen in je vertalingen, klik je in het lege veld naast de oorspronkelijke tekst die je wilt overnemen op de tekst ‘vertaling toevoegen’. De tool genereert een machinevertaling. Je hoeft niet alle tekst uit het oorspronkelijke artikel over te nemen, kies wat jij relevant vindt.
- In de gegenereerde machinevertaling worden de links naar andere Wikipedia-artikelen ook overgenomen. Als een artikel nog niet bestaat in de taal waarnaar je vertaalt, wordt deze link rood.
- Check altijd of ze linken naar de goede pagina, en of ze het juiste woord gebruiken door op de link te klikken. In de rechterkolom zie je dan waar de pagina naar doorverwijst. Als het gebruikte woord niet overeenkomt met de naam van het artikel, zoals in het voorbeeld hieronder, dan pas je dat aan door op het woord te klikken.
- de kolom aan de rechterkant geeft ook waarschuwingen over het percentage machinevertaalde tekst in je vertaling. Loop de machinevertaling altijd na om te zien of zinnen goed lopen en woorden juist vertaald zijn. Jij bent verantwoordelijk voor de kwaliteit van de vertaling.
100% machinevertaalde artikelen zijn niet toegestaan, en worden verwijderd.
- Pas de tekst aan door de cursor op de zinnen te plaatsen die je wilt aanpassen en de nieuwe tekst te typen. De oorspronkelijke tekst blijft er altijd naast zichtbaar zodat je kan controleren.
- Als de machinevertaling erg slecht is, helpt het soms om een andere vertaalmachine te gebruiken. Selecteer die via het dropdown menu in de kolom aan de linkerkant.
- let op: de tool neemt ook de bronvermeldingen over in de lopende tekst. Laat deze alleen in je vertaling staan als jijzelf deze bron ook hebt geraadpleegd om dit feit te checken. Als je dit niet doet (het hoeft niet), verwijder dan de bronvermeldingen.
- de tool neemt ook categorieën automatisch over, maar alleen als ze bestaan in de taal waarnaar jij vertaalt. Je voegt zelf andere categorieën toe door op het zoekveld te klikken en een gesuggereerde categorie toe te voegen.
- je vertaling wordt tussentijds automatisch opgeslagen, zodat je op je gemak eraan kunt werken. Je kunt deze altijd terugvinden door op de knop ‘vertalingen’ in het menu rechtsboven te klikken en vervolgens op de knop ‘in bewerking’ te klikken.
- Tevreden over je vertaling? Klik op de knop ‘publiceren’ om je artikel op Wikipedia te zetten.
- Tip voor beginners: Wil je eerst nog iemand anders je werk laten checken?
Publiceer dan eerst op je kladblok. Dit is zeker als je net begint met Wikipedia aan te raden.
Klik op het radar-icoontje naast de knop ‘publiceren’ en verander de bestemming van ‘nieuw artikel’ in ‘persoonlijk kladblok’ en klik op de blauwe knop ‘wijzigingen toepassen’.
Zie voor meer informatie:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:ContentTranslation
https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation
Verwijzen naar het oorspronkelijke artikel #
Het is belangrijk om aan te geven dat je artikel een vertaling van een ander Wikipedia artikel is, zodat andere gebruikers het oorspronkelijke artikel kunnen raadplegen en jouw artikel kunnen aanvullen of verbeteren.
Dit doe je door het toevoegen van een zgn. sjabloon:Bronvermelding anderstalige Wikipedia. Op de pagina op Wikipedia staat uitleg over hoe het sjabloon te gebruiken.
Video: wat is de vertaaltool (in het Engels) #
Deze korte video ook uit hoe de vertaaltool werkt (op de Engelse Wikipedia, 4,15 min):
En deze lange instructievideo neemt je bij de hand bij alle stappen van het aanmaken van een account, visueel bewerken, het maken van een profiel tot het vertalen van een artikel met de vertaaltool (17 min, in Engels, op de Engelse Wikipedia):
Tips voor vertalen vanuit een andere taal naar Nederlands #
Voor goede vertalingen vanaf een andere Wikipedia gelden een aantal richtlijnen en tips:
- vermeld dat je artikel een vertaling is, door het toevoegen van een sjabloon ‘bronvermelding anderstalige Wikipedia’.
- vertaal alleen een voor jou bekend onderwerp
- vertaal niet letterlijk, vooral als je wat minder bekend bent met het onderwerp
- maak een uitgebreide samenvatting van langere artikelen met veel details
- wees kritisch: artikelen kunnen fouten of onwaarheden bevatten
Kijk voor meer tips en achtergrondinformatie over vertalen op deze Wikipedia-pagina:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Help:Tips_voor_het_vertalen_van_een_artikel_vanaf_een_andere_Wikipedia
